การจัดการด้านสารเคมีและการปฏิบัติตามกฎหมาย

[แจ้งข่าวสัมมนาออนไลน์ ‼] หัวข้อ การปฏิบัติตามกฎหมายพระราชบัญญัติวัตถุอันตราย พ.ศ. 2535
วันพุธที่ 14 ธันวาคม พ.ศ.2565 เวลา 14.00 – 17.00น.
สำหรับผู้ที่สนใจสามารถเข้าร่วมลงทะเบียนได้ ที่นี่

ธุรกิจสารเคมี

ในปัจจุบันอุตสาหกรรมทางด้านสารเคมี มีการเจริญเติบโตและขยายตัวอย่างต่อเนื่องทั้งในและต่างประเทศ ซึ่งสารเคมีต่างๆ ได้ถูกใช้เป็นวัตถุดิบตั้งต้น หรือใช้เป็นองค์ประกอบของผลิตภัณฑ์ แต่อย่างไรก็ตามหากมีการใช้สารเคมีดังกล่าวไม่ถูกต้องตามวัตถุประสงค์ของการใช้งาน ก็อาจก่อให้เกิดผลกระทบต่อผู้ใช้ และสิ่งแวดล้อมโดยรอบได้ เพื่อหลีกเลี่ยงอันตรายที่จะเกิดขึ้น ประเทศไทยได้บังคับใช้พระราชบัญญัติวัตถุอันตราย พ.ศ. 2535 เป็นกฎหมายหลักในการควบคุมการดำเนินการของสารเคมีที่เข้าข่ายความเป็นอันตรายในกิจกรรมการผลิต การนำเข้า การส่งออกและการครอบครอง ของสารเคมีและผลิตภัณฑ์ที่มีองค์ประกอบใดองค์ประกอบหนึ่งเป็นวัตถุอันตราย

พระราชบัญญัติวัตถุอันตราย พ.ศ. 2535 ถูกประกาศใช้ในวันที่ 7 เมษายน พ.ศ. 2535 ภายใต้การดูแลรับผิดชอบของ 4 กระทรวง 6 กรม โดยขอบเขตการรับผิดชอบขึ้นกับภารกิจหน้าที่ของแต่ละหน่วยงาน รวมถึงวัตถุประสงค์ของการนำวัตถุอันตรายไปใช้ ดังนี้

• กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
  • กรมวิชาการเกษตร รับผิดชอบวัตถุอันตรายที่นำไปใช้ในทางการเกษตร
  • กรมประมง รับผิดชอบวัตถุอันตรายที่นำไปใช้ทางการประมงและการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ
  • กรมปศุสัตว์ รับผิดชอบวัตถุอันตรายที่นำไปใช้ทางปศุสัตว์
• กระทรวงสาธารณสุข
  • สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา รับผิดชอบวัตถุอันตรายที่นำไปใช้ในบ้านเรือน หรือทางสาธารณสุข
• กระทรวงอุตสาหกรรม
  • กรมโรงงานอุตสาหกรรม รับผิดชอบวัตถุอันตรายที่นำไปใช้ในทางอุตสาหกรรม
• กระทรวงพลังงาน
  • กรมธุกิจพลังงาน รับผิดขอบวัตถุอันตรายที่เป็นก๊าซปิโตรเลียม

---

พระราชบัญญัติวัตถุอันตรายและการปฏิบัติตามกฎหมาย

โดยได้แบ่งออกตามความจำเป็นแก่การควบคุม เป็น 4 ประเภท ซึ่งได้ระบุไว้ใน ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่องบัญชีรายชื่อวัตถุอันตราย ซึ่งปัจจุบันออกมาแล้วทั้งหมด 6 ฉบับ

• วัตถุอันตรายชนิดที่ 1 ได้แก่วัตถุอันตรายที่การผลิต การนำเข้า การส่งออก หรือการมีไว้ในครอบครองต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนด
• วัตถุอันตรายชนิดที่ 2 ได้แก่วัตถุอันตรายที่การผลิต การนำเข้า การส่งออก หรือการมีไว้ในครอบครองต้องแจ้งให้พนักงานเจ้าหน้าที่ทราบก่อนและต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนดด้วย
• วัตถุอันตรายชนิดที่ 3 ได้แก่วัตถุอันตรายที่การผลิต การนำเข้า การส่งออก หรือการมีไว้ในครอบครองต้องได้รับใบอนุญาต
• วัตถุอันตรายชนิดที่ 4 ได้แก่วัตถุอันตรายที่ห้ามให้มีการผลิต การนำเข้า การส่งออก การนำผ่าน หรือการมีไว้ในครอบครอง

การดำเนินการและการปฏิบัติตามกฎหมายในกิจกรรมการผลิต การนำเข้า การส่งออก และการครอบครองวัตถุอันตรายจะขึ้นอยู่กับชนิดของวัตถุอันตรายและวัตถุประสงค์ของการใช้งานสารเคมีและผลิตภัณฑ์นั้นๆ ตามระเบียบของหน่วยงานผู้รับผิดชอบ ซึ่งการดำเนินการและความรับผิดชอบในการประกาศใช้กฎหมายส่วนใหญ่ จะเป็นของกระทรวงอุตสาหกรรม โดยตัวอย่างกฎหมายที่สำคัญ เช่น

• กฎกระทรวง (พ.ศ.2537) ออกตามความในพระราชบัญญัติวัตถุอันตราย พ.ศ.2535
• กฎกระทรวง ฉบับที่ 4 (พ.ศ.2555) ออกตามความในพระราชบัญญัติวัตถุอันตราย พ.ศ.2535
• ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่องให้แจ้งข้อเท็จจริงของผู้ผลิต ผู้นำเข้า ผู้ส่งออก หรือผู้มีไว้ในครอบครอง ซึ่งวัตถุอันตรายที่กรมโรงงานอุตสาหกรรมมีอำนาจหน้าที่รับผิดชอบ พ.ศ. 2547 (ฉบับที่ 2 พ.ศ. 2563)
• ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง การกำหนดให้สถานประกอบการวัตถุอันตรายมีบุคลากรเฉพาะรับผิดชอบความปลอดภัยการเก็บรักษาวัตถุอันตรายที่กรมโรงงานอุตสาหกรรมรับผิดชอบ พ.ศ.2551
• ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง การขึ้นทะเบียน การออกใบสำคัญ และการต่ออายุใบสำคัญการขึ้นทะเบียนวัตถุอันตรายที่กรมโรงงานอุตสาหกรรมรับผิดชอบ พ.ศ. 2552
• ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง ระบบการจำแนกและการสื่อสารความเป็นอันตรายของวัตถุอันตราย พ.ศ. 2555
  ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง บัญชีรายชื่อวัตถุอันตราย พ.ศ. 2556 (และฉบับปรับปรุงรวมทั้งหมด 6 ฉบับ)
• ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง การให้แจ้งข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการผลิตหรือการนำเข้า ซึ่งวัตถุอันตรายตามบัญชี 5.6 ที่กรมโรงงานอุตสาหกรรมรับผิดชอบ พ.ศ.2565
• ฯลฯ

หากคุณเป็นเจ้าของกิจการที่เกี่ยวข้องกับสารเคมี เราขอแนะนำให้คุณสำรวจเบื้องต้นว่าสารเคมี หรือผลิตภัณฑ์ใดภายใต้การดูแลของคุณเข้าข่ายการเป็นวัตถุอันตรายตามพระราชบัญญัติวัตถุอันตราย พ.ศ. 2535 หรือไม่ และดำเนินการปฏิบัติตามข้อกำหนดให้ถูกต้องเพื่อให้ธุรกิจของคุณดำเนินไปได้อย่างราบรื่น ซึ่งการฝ่าฝืนข้อบังคับมีโทษสูงสุดที่กำหนดตามข้อกฎหมาย คือการระวางโทษจำคุกไม่เกิน 10 ปี หรือปรับไม่เกินหนึ่งล้านบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ