การจัดทำรายงานการศึกษาและมาตรการป้องกันและแก้ไขผลกระทบต่อคุณภาพสิ่งแวดล้อมและความปลอดภัย (Environmental Safety Assessment: ESA)
Environmental Safety Assessment (ESA) หรือ รายงานการศึกษาและมาตรการป้องกันและแก้ไขผลกระทบต่อคุณภาพสิ่งแวดล้อมและความปลอดภัย เป็นรายงานที่มุ่งเน้นการวิเคราะห์และประเมินผลกระทบที่อาจเกิดจากการประกอบกิจการโรงงาน ทั้งในด้านสิ่งแวดล้อมและความปลอดภัย โดยเนื้อหาของรายงานจะครอบคลุมการวิเคราะห์คุณภาพสิ่งแวดล้อม การประเมินความเสี่ยงด้านความปลอดภัย และการพิจารณาผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น พร้อมทั้งการกำหนดแนวทางมาตรการป้องกันและแก้ไข เพื่อลดผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากการประกอบกิจการโรงงาน
ตามประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง การทำรายงานเกี่ยวกับการศึกษามาตรการป้องกันและแก้ไขผลกระทบต่อคุณภาพสิ่งแวดล้อมและความปลอดภัย พ.ศ. 2552 แก้ไขเพิ่มเติมโดยประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง การทำรายงานเกี่ยวกับการศึกษามาตรการป้องกันและแก้ไขผลกระทบต่อคุณภาพสิ่งแวดล้อมและความปลอดภัย (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2559 มีการกำหนดให้ผู้ที่ประสงค์จะขอรับใบอนุญาตประกอบกิจการโรงงานหรือขยายโรงงานที่เข้าข่ายตามประเภทหรือชนิดของโรงงานที่กำหนดในบัญชีท้ายประกาศนี้ จะต้องจัดทำรายงาน ESA จำนวน 1 ฉบับ และยื่นมาพร้อมคำขอรับใบอนุญาตประกอบกิจการโรงงานหรือคำขอรับใบอนุญาตขยายโรงงาน
องค์ประกอบสำคัญของรายงาน ESA
การจัดทำรายงาน ESA ต้องประกอบด้วยหัวข้อการศึกษาดังต่อไปนี้
- ด้านสิ่งแวดล้อม ประกอบด้วย
- ข้อมูลรายละเอียดของโครงการ เช่น ที่ตั้งโครงการ กระบวนการผลิต ข้อมูลวัตถุดิบและสารเคมี รวมถึงระบบต่าง ๆ ในโครงการ เป็นต้น
- ข้อมูลในสภาพแวดล้อมปัจจุบันที่เกี่ยวข้อง เช่น คุณภาพดิน คุณภาพน้ำ การใช้ประโยชน์ที่ดิน เป็นต้น
- ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม รวมถึงระดับความรุนแรงของการประกอบกิจการ
- มาตรการป้องกันและแก้ไขเพื่อลดผลกระทบ
- ด้านความปลอดภัย ประกอบด้วย
- การประเมินและวิเคราะห์อันตรายที่อาจเกิดขึ้นจากการประกอบกิจการโรงงานในแต่ละด้าน ได้แก่ การเก็บ การขนถ่าย การใช้วัตถุดิบ เชื้อเพลิง สารเคมี อุปกรณ์ที่ใช้ รวมถึงกระบวนการผลิตและขั้นตอนการปฏิบัติงาน
- มาตรการควบคุม ป้องกัน หรือแก้ไขเพื่อลดผลกระทบจากการประเมินและวิเคราะห์อันตราย
- ระบบป้องกัน ระงับอัคคีภัย และแผนฉุกเฉิน รวมถึงระบบบริหารจัดการด้านความปลอดภัย
รายงาน ESA สำคัญอย่างไร ?
การจัดทำรายงาน ESA ช่วยให้ทราบข้อมูลด้านสภาพแวดล้อม ความปลอดภัย ระดับความเสี่ยง และผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากการประกอบกิจการ ซึ่งข้อมูลเหล่านี้สามารถนำมาใช้เป็นแนวทางในการกำหนดมาตรการป้องกันและแก้ไข เพื่อลดผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น อีกทั้งยังช่วยให้การบริหารจัดการด้านความปลอดภัยมีความเป็นระบบ และสามารถพัฒนาแผนงานรวมถึงติดตามผลการดำเนินงานได้อย่างต่อเนื่องในอนาคต
ข้อควรรู้เกี่ยวกับการจัดทำรายงาน ESA
- โรงงานที่ตั้งอยู่ในเขตกรุงเทพมหานคร ให้ยื่นรายงาน ESA ต่อกรมโรงงานอุตสาหกรรม
- โรงงานที่ตั้งอยู่ในเขตจังหวัดอื่น ให้ยื่นรายงาน ESA ต่อสำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัดในท้องที่ที่โรงงานตั้งอยู่
- โรงงานที่ตั้งอยู่ในนิคมอุตสาหกรรมหรือในเขตส่งเสริมการลงทุน ที่ได้จัดทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมตามกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติแล้ว ไม่ต้องดำเนินการตามประกาศฉบับนี้
